Білім айнасы Республикалық газет 
Мұхаметжанқызы Шолпан
С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті,
Фармация Мектебі, «Фармацевтикалық өндіріс технологиясы»
мамандығының студенті
Жакипбеков Кайрат Сапарханович,
Серикбаева Эльмира Асилбековна,
Рахымбаев Нұрғали Аманбайұлы,
Аширов Мурат Зулпидинович,
Сейтова Жанерке Даулетовна
С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті,
Алматы қаласы, Қазақстан Республикасы
Табиғатымызды қорғауға бірге үлес қосайық
Қазіргі заманның негізгі мәселелерінің бірі – қоршаған ортаны қорғау және экологиялық тұрақтылықты сақтау. Әсіресе, өндіріс пен тұтыну саласында қалдықтардың көбеюі тек табиғатқа ғана емес, экономикалық жағдайға да кері әсерін тигізуде. Сондықтан қалдықтарды басқару және олардың алдын алу қоғамның әрбір мүшесінің басты міндетіне айналуы тиіс.
Қалдықтарды азайту – бұл тек экологиялық мәселелерді шешу емес, сонымен қатар экономикалық тиімділікті арттырудың да маңызды құралы. Өндірістік процестерді оңтайландыру, жаңа технологияларды енгізу және экологиялық таза материалдарды пайдалану арқылы көптеген кәсіпорындар өз шығындарын едәуір қысқартуда. Мысалы, әлемге әйгілі фармацевтикалық компаниялар шикізатты үнемді пайдаланудың арқасында жыл сайын миллиондаған доллар үнемдеп қана қоймай, табиғатқа келетін зиянды азайтуда. Pfizer және Bayer сынды алпауыттар жасыл химия мен автоматтандыру жүйелерін қолдана отырып, қалдықтардың көлемін айтарлықтай қысқартуға қол жеткізді.
Инновациялық шешімдерге, әсіресе, жасыл химия принциптеріне негізделген әдістер ерекше танымалдылыққа ие. Бұл бағыт экологиялық таза және зиянсыз материалдарды қолдана отырып, өндіріс қалдықтарының көлемін азайтуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, жасанды интеллект пен цифрлық технологияларды қолдану арқылы өндіріс процесінің әрбір кезеңін тиімді бақылауға болады. Мұндай тәсіл тек өндірістік шығындарды төмендетіп қана қоймайды, сонымен бірге экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз етуге де ықпал етеді.
Табиғатты қорғау мәселесі тек жеке компаниялар мен ұйымдарға ғана емес, сонымен қатар әрбір азаматқа да байланысты. Күнделікті тұрмыста қарапайым ережелерді сақтау – мысалы, қайта өңделетін материалдарды қолдану, электр энергиясын үнемдеу және суды артық пайдаланбау – үлкен нәтижелерге алып келеді. Әрбір адамның осындай әрекеті үлкен экологиялық өзгерістерге жол аша алады. Бұл тұрғыда білім беру мен ақпараттандыру жұмыстарының маңызы зор. Мектептер мен жоғары оқу орындарында экологиялық мәдениеттің негіздерін оқыту – жас ұрпақты қоршаған ортаны қорғауға баулудың маңызды қадамы.
Қазақстанда қалдықтарды басқару мәселесін шешуге бағытталған ұлттық бағдарламалар мен заңдар қабылдануда. Қалдықтарды алдын алу, қайта өңдеу және оларды қауіпсіз жою бағыттары негізгі басымдықтардың бірі ретінде айқындалды. Бірақ бұл тек заңнамалық шаралармен шектелмеуі тиіс. Біз барлық деңгейде – жеке адамдардан бастап, ірі ұйымдарға дейін – табиғатқа ұқыпты қарау мәдениетін қалыптастыруымыз қажет.
Қоршаған ортаны қорғау тек табиғатты сақтау ғана емес, сонымен бірге экономикалық және әлеуметтік пайда әкеледі. Мысалы, ресурстарды үнемді пайдалану арқылы кәсіпорындар өндіріс шығындарын 20-30%-ға дейін қысқарта алады. Сонымен қатар, қалдықтарды тиімді басқару табиғатты қалпына келтіру шығындарын азайтады және тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Экологиялық тұрақтылық – бұл біздің болашағымыздың кепілі. Табиғатты қорғау арқылы біз өзіміздің ғана емес, келешек ұрпақтың да өмір сүру сапасын жақсартамыз. Сондықтан әрқайсымыз қоршаған ортаны қорғау жолында өз үлесімізді қосуымыз қажет. Бұл біздің жалпы міндетіміз әрі жауапкершілігіміз. Табиғат бізден қорғау мен қамқорлықты күтеді. Оған көмектесу – баршамыздың қолымызда. Қоршаған ортаны қорғау, оның ресурстарын үнемді пайдалану және жаңғыртылатын энергия көздеріне көшу – біздің ұрпақ үшін маңызды қадам.
Бұл бастама біздің ортақ үйіміз – Жер планетасының болашағын қамтамасыз етуге бағытталған. Баршамыз бірігіп әрекет еткен жағдайда ғана біз табиғатты сақтап, оны келесі ұрпаққа аманат етіп қалдыра аламыз.
