Алматы қаласының Әуезов ауданының
санитариялық-эпидемиологиялық
бақылау басқармасының басшысы
Исембаева Асима Бақытжановна
санитариялық-гигиеналық бақылау,
техникалық регламенттер талаптарының
сақталуын бақылау бөлімінің бас
Солтанаев Санжар Сұлтанұлы
Кәсіби аурулардың алдын алу
Кәсіби аурулар – адамның еңбек қызметі барысында зиянды өндірістік факторлардың әсерінен дамитын аурулар тобы. Олар жұмыс орындарындағы физикалық, химиялық, биологиялық және психоэмоционалдық зиянды әсерлердің нәтижесінде пайда болады. Кәсіби аурулардың алдын алу – еңбек қауіпсіздігі мен жұмысшылардың денсаулығын қорғаудағы басты бағыттардың бірі.
2025 жылғы еңбек гигиенасы және санитариялық талаптарға сәйкес, кәсіби аурулардың алдын алу мақсатында кешенді іс-шаралар жүргізуде.
Кәсіби аурулардың негізгі себептері:
-Шу, діріл, жоғары немесе төмен температура әсері;
-Улы химиялық заттармен жұмыс істеу;
-Биологиялық агенттермен (бактериялар, вирустар) байланыс;
-Еңбек процесіндегі физикалық жүктемелер мен стресстік жағдайлар;
-Жұмыс орнындағы ауа сапасының төмендігі немесе желдетудің жеткіліксіздігі.
Кәсіби аурулардың алдын алу шаралары:
-Еңбек жағдайларын жақсарту:
-Жұмыс орындарында зиянды факторларды жою немесе оларды қауіпсіз деңгейге дейін төмендету.
-Өндірістік процестерді автоматтандыру және механикаландыру.
-Жеке қорғаныш құралдарын қолдану:
-Арнайы киім, респираторлар, қолғаптар, құлаққаптар және көзілдіріктерді міндетті түрде пайдалану.
-Медициналық бақылау:
-Қызметкерлерге жұмысқа қабылданар алдында және мерзімді медициналық тексерулер өткізу.
-Ауру белгілері анықталған жағдайда уақтылы емдеу және жұмыс орнын өзгерту.
-Еңбек және демалыс режимін сақтау:
-Жұмыс уақытын дұрыс ұйымдастыру және үзілістермен қамтамасыз ету.
-Жұмысшылардың жыл сайынғы демалысын толық көлемде беру.
-Санитариялық-ағарту іс-шаралары:
-Қызметкерлерді еңбек гигиенасы, қауіпсіз еңбек әдістері және зиянды факторлардың алдын алу жолдары бойынша оқыту.
-Кәсіпорындарда қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқамалар мен семинарлар ұйымдастыру.
Кәсіби аурулардың алдын алу – жұмысшылардың денсаулығын сақтау, еңбек өнімділігін арттыру және экономикалық шығындарды азайту үшін маңызды міндет. Бұл бағыттағы жүйелі жұмыстар қоғамның тұрақты дамуы мен халықтың әл-ауқатының негізін қалайды.