Білім айнасы Республикалық газет Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
1-курс докторанты: Марал Арайлым
ф.ғ.д., профессор Авакова Р.А.
PhD доцент м.а. Утемгалиева Н.А.
PhD доцент м.а. Досанова А.М.
ҚазҰУ гранттық бағдарламалары: жас ғалымдарды қолдау
Соңғы жылдары Қазақстанда ғылыми зерттеулердің белсенді дамуы байқалады және осы процесте негізгі рөлді Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті атқаруда. Мен осы беделді оқу орнының докторанты ретінде, гранттық бағдарламалар туралы өз тәжірибеммен бөлісіп, жас ғалымдарға көрсетілетін бағалы қолдау туралы айтқым келеді.
ҚазҰУ жас ғалымдардың ғылыми жұмыстарын қолдау үшін бірнеше гранттық бағдарламаларды іске асыруда. Бұл бағдарламалар жас зерттеушілердің ғылыми жобаларын қаржыландыру, олардың ғылыми ізденістерін дамыту және халықаралық деңгейде танылуына мүмкіндік береді. Бұл бағдарламалар тек ғылыми шығармашылықты ынталандырып қана қоймай, инновациялық шешімдерді жасауға да ықпал етеді, олар еліміз үшін де, әлемдік ғылым үшін де маңызды пайда әкелуі мүмкін.
Бүгінгі таңда ҚазҰУ-да 40 жасқа дейінгі 311 жас ғалым жұмыс істейді. Олардың көп бөлігі әлемнің беделді университеттері мен зерттеу орталықтарында білім алып, тәжірибе жинақтаған. Бұл жас ғалымдардың ғылыми жетістіктері Қазақстанда да, оның шегінен тыс жерлерде де жоғары бағаланды. Олар ғылыми-зерттеу бағдарламалары мен жобаларына белсенді түрде жетекшілік етеді. ҚазҰУ гранттық бағдарламаларының басты артықшылығы – қолжетімділігі. Жас зерттеушілер өз жобаларын қаржыландыруға өтінім бере алады, бұл олардың салаға тәуелсіз жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. Бұл әртүрлі факультеттер мен бағыттар арасында көп салалы ынтымақтастық пен идеялар алмасу үшін ерекше мүмкіндік тудырады.
Гранттар халықаралық конференциялар мен семинарларға қатысу мүмкіндігін де береді, онда жас ғалымдар өз зерттеулерін әлемдік аренада таныстыра алады. Бұл олардың кәсіби деңгейін көтеріп қана қоймай, әртүрлі салалардағы жетекші мамандармен тәжірибе алмасуға септігін тигізеді. Мысалы, гранттың арқасында жас ғалымдар өздерінің ғылыми зерттеулерін халықаралық конференцияларда таныстыра алады.
Сонымен қатар, ҚазҰУ гранттық бағдарламалары тек ғылыми зерттеулерді емес, білім беру бастамаларын да қолдайды. Жас ғалымдар студенттер үшін мастер-класстар, лекциялар мен тренингтер ұйымдастыру мүмкіндігіне ие, бұл білім таратуға және жаңа ғалымдар ұрпағын шабыттандыруға ықпал етеді.
Дегенмен, барлық артықшылықтарына қарамастан, гранттар үшін бәсекелестік жоғары екенін атап өткен жөн. Бұл жас зерттеушілерді өз идеялары мен жобаларын мұқият дайындауға, сондай-ақ ғылыми өтінімдер жазу дағдыларын дамытуға ынталандырады. Осы тұрғыда ҚазҰУ бізге өтінімдер беруге дайындалу және сәттілік мүмкіндігін арттыру үшін әртүрлі тренингтер мен семинарлар ұсынады.
Гранттық бағдарламалардың болашағы туралы айтып өтсем, ҚазҰУ өз гранттық бағдарламаларын үнемі жаңартып, жетілдіріп отырады. Университет әрқашан жас ғалымдардың жаңа ғылыми зерттеулер мен жобаларын қолдауға және оларды ғылыми қауымдастыққа танытуға бағытталған бастамаларға ашық. Алдағы жылдары гранттар саны мен қаржыландыру көлемі ұлғаяды деп күтілуде, бұл өз кезегінде Қазақстандағы ғылым мен инновацияларды дамытуға үлкен әсер етеді.
Қорытындылай келе, ҚазҰУ гранттық бағдарламалары жас зерттеушілердің ғылыми әлеуетін ашуға және олардың инновациялық идеяларын жүзеге асыруға толықтай мүмкіндік береді. Университет жас ғалымдардың ғылымға қосқан үлесін қолдай отырып, еліміздің ғылыми дамуына үлес қосуда. Бұл бағдарламалар жас зерттеушілерге тек қаржылық қолдау ғана емес, олардың ғылыми жолындағы маңызды қадамдарды жасауға мүмкіндік береді.
