Білім айнасы Республикалық газет Қазіргі заманғы технологиялар білім беру саласында жаңа мүмкіндіктерді ашып, оқу үдерісін тиімді әрі нәтижелі етуде. Жасанды интеллект (ЖИ) технологияларының “Операторлық өнер” мамандығында қолданылуы шығармашылық процеске жаңа өлшемдер қосып, фотограф және мобилограф біліктіліктері бойынша оқытуға айтарлықтай ықпал етуде.
Жасанды интеллект – ақпаратты өңдеу, шешім қабылдау және визуалды талдау жасау арқылы адамның ойлау қабілеттерін имитациялау жүйесі. Фотография өнерінде ЖИ түрлі тапсырмаларды орындауға көмектесіп, бейнемазмұнға әсерлер мен өңдеулер қосуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, ЖИ жүйелері фотографтардың шығармашылық мүмкіндіктерін кеңейтеді және олардың жұмысын жеңілдетеді.
“Операторлық өнер” мамандығы бойынша ЖИ қолданудың бірқатар тиімділігі бар:
— Жасанды интеллект суреттерді өңдеу процесін автоматтандыруға мүмкіндік береді. ЖИ қолданбалары түс балансын түзету, жарық пен көлеңкелерді реттеу, артық объектілерді алып тастау және басқа да әртүрлі өңдеулерді тиімді түрде орындай алады. Оқушылар мен студенттерге кадр түсірудің техникалық аспектілеріне назар аударуға және шығармашылыққа көбірек уақыт бөлуге мүмкіндік береді.
— ЖИ технологиялары арқылы оқушылар мен студенттерге бейнемазмұндық композиция, түс теориясы және жарық пайдалану сияқты негізгі түсініктерді үйретуге арналған интерактивті құралдар жасауға болады.
— Өңдеу уақытын үнемдеу. Жасанды интеллекттің көмегімен бейне кадрларды жылдам өңдеуге болады.
Жасанды интеллекттің білім беру үдерісіндегі рөлі:
Жасанды интеллекттің білім беру саласында маңызы өте зор. “Операторлық өнер” мамандығында ЖИ жүйелері студенттердің кәсіби дағдыларын дамыту үшін жаңа әдістер ұсынады.
- Автоматтандырылған бағалау: ЖИ жүйелері студенттердің жұмысының сапасын бағалап, оларды өздерінің қателіктері мен жетістіктері туралы ақпаратпен қамтамасыз етеді. Бұл оқытушыға студенттердің деңгейін объективті түрде бағалап, кері байланыс беру мүмкіндігін арттырады.
- Жеке оқыту жолдары: Әр студенттің оқу қарқыны мен қажеттіліктері әртүрлі болады. ЖИ қолданбалары әрбір студент үшін жеке оқыту бағдарламаларын ұсына алады.
- Шығармашылық шешімдер ұсыну: ЖИ жүйелері студенттерге түрлі шығармашылық шешімдерді ұсыну арқылы олардың шекараларын кеңейтеді. Бұл оқытушыларға жаңа әдіс-тәсілдермен жұмыс істеу мүмкіндігін береді, ал студенттерге өздерінің жеке шығармашылық ерекшеліктерін дамытуға септігін тигізеді.
Оқу материалдарын персоналдау:
- Жасанды интеллект оқу бағдарламаларын оқушылардың жеке қажеттіліктері мен мүдделеріне сай бейімдеуге мүмкіндік береді. Бұл әсіресе ерекше білім қажеттіліктері бар оқушылар үшін маңызды. ЖИ жүйелері оқу материалының күрделілігін, стилін және форматын өзгерте отырып, әрбір оқушы үшін оптималды оқыту жоспарын ұсына алады.
- Әлеуметтік және эмоционалдық дағдыларды дамыту: ЖИ жүйелері тек академиялық білім беру ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік және эмоционалдық дағдыларды дамытуға да бағытталуы мүмкін. Мысалы, чат-боттар мен виртуалды ассистенттер арқылы оқушылардың әлеуметтік байланыс дағдыларын жетілдіру, эмоциялық интеллектті дамыту мүмкіндіктері бар.
Оқытушылар үшін жасанды интеллекттің пайдасы:
Жасанды интеллекттің білім беру саласындағы пайдалы аспектілерінің бірі – оқытушылардың жұмысын жеңілдету және олардың тиімділігін арттыру. ЖИ жүйелері келесі мүмкіндіктерді ұсынады.
- Автоматтандырылған бағалау: Жасанды интеллект жүйелері оқушылардың жұмысын автоматты түрде бағалауға мүмкіндік береді. Бұл оқытушының уақытын үнемдеуге және әрбір студентке жеке көңіл бөлуге жағдай жасайды. Сонымен қатар, ЖИ жүйелері оқу тапсырмаларын дұрыс бағалап, объективті түрде шешім қабылдайды.
- Оқу жоспарын оңтайландыру: Жасанды интеллект оқу материалдарының тиімділігін бағалап, оқытушыларға пәндерді дұрыс ұйымдастыруға көмек береді. Ол студенттердің қатысуын, тест нәтижелерін және тапсырмаларды орындауын талдай отырып, оқытушыға оқу жоспарын жақсартуға көмектеседі.
- Кері байланыс пен ұсыныстар: ЖИ жүйелері студенттердің жұмысын бақылап, оларды түзету үшін оқытушыға кері байланыс береді. Бұл оқытушыларға оқу процесін жетілдіруге және қажетті өзгертулер енгізуге мүмкіндік береді.
Жасанды интеллекттің болашақтағы мүмкіндіктері:
Жасанды интеллекттің білім беру саласындағы қолданылу ауқымы болашақта кеңейе түсетіні сөзсіз. Оған қоса, бұл технологияның дамуы білім беру үдерісін түбегейлі өзгертеді. Жасанды интеллекттің «Операторлық өнер» мен білім беру саласында қолданылу ауқымы жыл өткен сайын кеңейіп келеді. Алдағы уақытта ЖИ жүйелері тек техникалық көмекші құрал ғана емес, фотография саласындағы шығармашылыққа жаңа жол ашатын маңызды элементке айналуы мүмкін. Жасанды интеллект фотосуреттерді өңдеудің барлық кезеңдерінде қолданыс тауып, студенттердің шығармашылық әлеуетін барынша толық ашуға мүмкіндік береді.
Қорытынды
Жасанды интеллект қолданбаларын “Операторлық өнер” мамандығында пайдалану білім беру үдерісін тиімді әрі нәтижелі ете отырып, студенттердің шығармашылық дағдыларын дамытуға ықпал етеді. ЖИ технологияларының көмегімен студенттер фотосуреттерді өңдеудің жаңа әдістерін үйреніп, өз жұмыстарында инновациялық тәсілдерді қолдана алады. Бұл өз кезегінде болашақ фотографтарды заманауи технологиялармен таныстырып, олардың кәсіби біліктілігін арттырады.
Әдебиеттер тізімі:
- Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Жаңа Қазақстан: Жаһандық өзгерістер жағдайында жаңғыру мен тұрақты даму» атты Қазақстан халқына Жолдауы — Астана, 2024.
- В.С. Никифоров «Жасанды интеллект және оның шығармашылық салалардағы қолданысы» —2020ж.
- С.А. Аль-Наби — «Технологиялық жаңалықтар және оларды шығармашылық индустрияларда пайдалану»-2021ж.
Сағат Қазбек Әмірханұлы
“Оқу-өндірістік комбинаты” КММ-сінің
«Операторлық-өнер»кәсібінің мұғалімі.
Түркістан облысы, Сайрам ауданы
