Білім айнасы Республикалық газет Мұсылман қауымында ораза ұстайтын қасиетті Рамазан айы басталды. Елорданың Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасында осы кезеңде тамақ қандай болуы керек және қандай өнімдерден бас тарту керектігі туралы айтылды.
Ең алдымен ораза денсаулыққа зиян келтірмеуі керек екенін атап өткен жөн. Ораза – үлкен дайындықты талап ететін физикалық және рухани тәжірибе. Егер сіз физикалық тұрғыдан сау немесе денсаулығыңызға сенімді болмасаңыз, дәрігерлермен кеңескен жөн: ауруларыңызды талқылап, дәрігер ұсынатын емдеудің ықтимал баламаларын зерттеңіз.
Өміршеңдікті сақтау үшін қажетті қоректік заттармен, тұзбен және жеткілікті сумен теңдестірілген тамақтану маңызды. Қасиетті Рамазан айында тамақтану қалыпты және мүмкіндігінше қарапайым болуы керек. Ұзақ уақыт ораза ұстауды ескере отырып, тез емес, баяу сіңетін тағамдарды, соның ішінде құрамында жасұнық бар тағамдарды тұтыну керек. Баяу сіңетін тағамдардың энергиясы 8 сағатқа, ал тез сіңетін тағамдардың энергиясы 3-4 сағатқа жетеді.
Баяу сіңетін тағамдар – құрамында күрделі көмірсулар бар тағамдар: дәндер мен тұқымдар – арпа, бидай, сұлы, тары, жарма, бұршақ, жасымық, еленбеген ұн, ұнтақталмаған күріш және т. б.
Тез сіңетін тағамдар – құрамында бос, тазартылған көмірсулар бар тағамдар: қант, еленген ұн, мысалы, жоғары сортты ұн.
Құрамында жасұнық бар тағамдар: кебек, тұтас ұнтақталған бидай дәндері, тұқымдар мен дәндер, көкөністер (жасыл бұршақ, бұршақ, цуккини), жүгері, шпинат, темірге бай қызылша жапырақтары, қабығы бар жемістер, бадам, кептірілген жемістер (өрік, інжір, қара өрік) және т. б. Тұтынылатын тағам құрамында әр тағамдық топтағы тағамдар болуы керек: жемістер, көкөністер, ет/тауық еті/балық, нан/жарма және сүт өнімдері. Рационнан алып тастау маңызды: қуырылған, майлы тағамдар және құрамында қант көп тағамдар.
Аулақ болу керек:
- шамадан тыс тамақтану – шамадан тыс тамақтану, әсіресе ұзақ уақыт ораза ұстағаннан кейін, денеге ауыр зиян келтіруі мүмкін;
- шайды шамадан тыс тұтыну – шайдың диуретикалық қасиеттері бар, сонымен бірге денеге күні бойы қажет болатын құнды минералды тұздарды кетіреді;
- темекі шегу – темекі шегу денсаулыққа зиян тигізеді, оны толығымен тастау керек.
Дұрыс тамақтану режимін сақтаңыз, денсаулыққа зиян келтірмейтін тағамдарды тұтынуға тырысыңыз. Ең бастысы тамақтан уланудың алдын алу!
Алатау аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының санитариялық-гигиеналық бақылау қадағалау, техникалық регламенттерді бақылау бөлімінің бас маманы Ешмұратова Қ.М.
Алатау аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасының басшысы Толқынбеков М.М.
