Білім айнасы Республикалық газет 
Арзымбетова Нэйля Асубековна
Маңғыстау облысы, Ақтау қаласы
«А.Тарақұлы атындағы балалар өнер мектебі» ЖБҚ МКҚК
домбыра пәнінің мұғалімі
Скрипкада ойнау және оқыту принциптері
Скрипка – күрделі әрі нәзік музыкалық аспап. Оны меңгеру үшін арнайы әдістемелік қағидаларды сақтау қажет. Бұл қағидалар орындаушының техникалық және музыкалық шеберлігін арттыруға, сондай-ақ оқыту процесін тиімді жүргізуге көмектеседі.
- Скрипкада ойнау принциптері
- Дұрыс дене қалпы мен аспапты ұстау
Скрипкада ойнау кезінде дұрыс отыру немесе тұру маңызды.
Дененің тепе-теңдігін сақтау, мойынға және қолдарға артық күш түсірмеу қажет.
Скрипканы иыққа қойып, иек тіреуіші арқылы сенімді ұстау керек.
- Оң қол техникасы (смычок жүргізу)
Смычокты (ысқышты) дұрыс ұстау дыбыстың сапасын анықтайды.
Қол буыны мен саусақтар икемді болуы тиіс.
Смычокты біркелкі жылжыту арқылы таза және әдемі дыбыс шығару қажет.
- Сол қол техникасы (ноталарды басу)
Саусақтарды сағат тілінің бағытымен қоя отырып, қажетті ноталарды дәл басу керек.
Қол мен саусақтар босаң болуы тиіс, бұл жылдам ойнау мүмкіндігін арттырады.
Позицияларды ауыстыру кезінде шапшаңдық пен дәлдік қажет.
- Интонация мен дыбыс тазалығы
Дыбыстың тазалығын сақтау үшін тұрақты тыңдау және құлақтың дамуы маңызды.
Скрипкада ойнағанда саусақтың дұрыс орналасуы және смычоктың біркелкі қозғалысы маңызды рөл атқарады.
- Скрипка үйрету принциптері
- Оқыту процесінің кезеңдері
Алғашқы сабақтарда дұрыс отыру, аспапты ұстау, смычокты жүргізу үйретіледі.
Біртіндеп гаммалар, қарапайым пьесалар, этюдтер меңгеріледі.
Кейінірек күрделі шығармаларға көшу арқылы орындаушылық дағды дамиды.
- Оқушының физиологиялық және психологиялық ерекшеліктерін ескеру
Әр оқушының қолының, саусақтарының ерекшеліктеріне қарай жеке әдіс-тәсілдер қолданылуы тиіс.
Оқушының музыкаға деген қызығушылығын арттыру үшін шығармашылық және ойын элементтері енгізіледі.
- Дыбыс сапасына ерекше мән беру
Дыбысты таза әрі мәнерлі шығару негізгі мақсаттардың бірі.
Оқушының дыбыс сапасын жақсарту үшін үздіксіз тыңдау, түзету және жаттығулар жасау қажет.
- Оқытудың жүйелілігі мен бірізділігі
Сабақтарды кезең-кезеңімен жүргізу, теория мен практиканы қатар ұштастыру қажет.
Үнемі қайталау мен бекіту арқылы тұрақты дағдылар қалыптастыру керек.
- Музыкалық мәнер мен көркемдік
Тек техникаға ғана емес, сонымен қатар музыкалық экспрессия мен сезімталдыққа да көңіл бөлу маңызды.
Оқушыны шығарманың мағынасын түсінуге, оны тыңдаушыға жеткізуге баулу қажет.
Қорытынды
Скрипкада ойнау мен үйрету ұзақ әрі табандылықты қажет ететін процесс. Дұрыс әдістемелік қағидаларды ұстана отырып, оқушының музыкалық қабілетін тиімді дамытуға болады. Бұл аспапта жоғары деңгейде ойнау үшін үздіксіз жаттығу, тәртіп және шығармашылық ізденіс маңызды.
