Тарих пәнін жаңа технологиямен оқыту жолдары

Алданов Серик Уисинбекович
Түркістан облысы Жетісай ауданы
С.Сейфуллин  атындағы 52 ЖББМ КММ нің
тарих пәні мұғалімі

Тарих пәнін жаңа технологиямен оқыту жолдары

Тарих – ұлттың жады мен болашағын қалыптастыратын маңызды ғылым саласы. Қазіргі заманғы білім беру үдерісі заманауи технологияларды қолдануды талап етеді. Технологияның дамуы оқушылардың қызығушылығын арттыруға, материалды түсінуді жеңілдетуге, сыни ойлау дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. Бұл мақалада тарих пәнін оқытуда жаңа технологияларды  қолданудың тиімді жолдары талданады.
Жаңа технологияларды тарих пәнінде қолданудың рөлі зор. Технологиялар білім беру үдерісінде бірнеше негізгі функцияларды атқарады:
1.Ақпаратты визуализациялау: Интерактивті карталар, инфографикалар және 3D модельдер тарихи оқиғаларды түсінуді жеңілдетеді.

2. Қолжетімділік: Онлайн платформалар арқылы  әлемдік архивтер мен мұрағаттарға қол жеткізуге болады.
3. Жеке оқу траекториясын құру: Электронды оқулықтар мен қосымшалар оқушының білім деңгейіне сәйкес материал ұсынады.

Педагогикалық технологиялардың 600-ден астам түрі пәндік оқуда қолданылады, дегенмен тиімді технологияларды іріктеп, жүйелі қолдану білім беру сапасын арттырады.

Тарих пәнін оқытуда біршама  жаңа технологияларды қолдануға болады.

1. Интерактивті тақталар мен мультимедиа:

Интерактивті тақталар арқылы тарихи деректерді, карталарды және бейнематериалдарды көрсету оқушылардың назарын аударып, есте сақтау қабілетін жақсартады.

2. Виртуалды және толықтырылған шындық (VR/AR):

VR технологиясы тарихи оқиғаларды «тірілтуге» мүмкіндік береді. Мысалы, VR көзілдіріктері арқылы ежелгі қалаларды арлау немесе тарихи шайқастарды көріп-білуге болады. AR технологиясы оқушыларға тарихи тұлғалардың өмірімен танысуға және олардың шешімдерін талдауға мүмкіндік береді.

3. Онлайн платформалар мен қосымшалар:

Kahoot, Quizizz  сияқты платформалар тарих бойынша викториналар мен тестілерді ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Google Earth көмегімен тарихи карталарды зерттеуге болады. Coursera және Khan Academy сияқты ресурстар арқылы тарих пәні бойынша қосымша материалдар алуға болады.

4. Сандық архивтер мен деректер қоры:

Электронды мұрағаттар оқушыларға тарихи құжаттарды түпнұсқа түрінде зерттеуге мүмкіндік береді. Мысалы, Қазақстан тарихы бойынша құнды деректер Ұлттық архив сайттарында қолжетімді.

Тарих сабағын оқытуда жаңа технологияларды қолдану — өте тиімді. Мұғалім тарапынан жан-жақты ізденіс пен шеберлік сабақ мазмұнын арттырады. Сондай-ақ, мынадай нәтижелерге қол жеткізеді:

1.Оқушылардың қызығушылығын арттыру: Тарихты интерактивті әдістермен оқыту оқушылардың пәнге деген ынтасын арттырады.

2.Тақырыпты терең түсіну: Көрнекі құралдар мен интерактивті материалдар күрделі тарихи оқиғаларды жеңіл түсінуге мүмкіндік береді.

3.Зерттеу дағдыларын дамыту: Оқушылар мұрағат материалдарымен, деректер базасымен жұмыс істеуді үйренеді.

4.Коммуникативтік дағдыларды жетілдіру: Топтық жобалар мен онлайн платформаларда пікірталас өткізу арқылы оқушылар өз ойын еркін жеткізеді.

«Тарих пәнін оқытуда қандай мәселелер кедергі келтіреді , оның шешу жолдары  бар ма?»  деген сауалдар мұғалімді ойландырады.

Мәселелер мен оларды шешу жолдары:

1.Материалдық база: Кейбір мектептерде қажетті техникалық құралдар жетіспеуі мүмкін. Бұл мәселені шешу үшін демеушілік бағдарламаларды немесе мемлекеттік қолдауды пайдаланған қажет.

2. Мұғалімдердің дайындығы: Мұғалімдер жаңа технологияларды қолдану дағдыларын меңгеруі керек. Бұл үшін арнайы біліктілікті арттыру курсарын ұйымдастыру маңызды.

Қорыта келе, тарих пәнін оқытуда жаңа технологияларды пайдалану білім беру үдерісінің тиімділігін арттыруға, оқушылардың танымдық белсенділігін дамытуға мүмкіндік береді. Заманауи технологиялар тарихты зерттеу үдерісін  қызықты, әрі қолжетімд етеді. Осы бағыта жүйелі жұмыс жүргізілсе, болашақ ұрпақтың тарихи санасы мен мәдени мұраға деген құрметі жоғары деңгейде қалыптасары сөзсіз.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі:

1. Әуезов М. «Қазақ тарихы: Заманауи көзқарас».
2. ҚР Білім және ғылым министрлігі. «Цифрлық білім беру бағдарламасы».
3. Online архивтер мен электронды ресурстар: https://e-history.kz.